Ritchie's Fabulae Faciles HOME - Perseus - Hercules 1 - Hercules 2 - Hercules 3 - Hercules 4 Argonauts 1 - Argonauts 2 - Ulysses 1 - Ulysses 2

ULYSSES

Ulysses, a famous Greek hero, took a prominent part in the long siege of Troy. After the fall of the city, he set out with his followers on his homeward voyage to Ithaca, an island of which he was king; but being driven out of his course by northerly winds, he was compelled to touch at the country of the Lotus-eaters, who are supposed to have lived on the north coast of Africa. Some of his comrades were so delighted with the lotus fruit that they wished to remain in the country, but Ulysses compelled them to embark again and continued his voyage. He next came to the island of Sicily, and fell into the hands of the giant Polyphêmus, one of the Cyclôpes. After several of his comrades had been killed by this monster, Ulysses made his escape by stratagem and reached the country of the winds. Here he received the help of Aeolus, king of the winds, and having set sail again, arrived within sight of Ithaca; but owing to the folly of his companions, the winds became suddenly adverse and he was again driven back. He then touched at an island which was the home of Circe, a powerful enchantress, who exercised her charms on his companions and turned them into swine. By the help of the god Mercury, Ulysses not only escaped this fate himself, but also forced Circe to restore her victims to human shape. After staying a year with Circe, he again set out and eventually reached his home .

81. HOMEWARD BOUND

Urbem Trôiam â Graecîs decem annôs obsessam esse satis cônstat; dê hôc enim bellô Homêrus, mâximus poêtârum Graecôrum, Îliadem opus nôtissimum scrîpsit. Trôiâ tandem per însidiâs captâ, Graecî longô bellô fessî domum redîre mâtûrâvêrunt. Omnibus rêbus igitur ad profectiônem parâtîs nâvîs dêdûxêrunt, et tempestâtem idôneam nactî mâgnô cum gaudiô solvêrunt. Erat inter prîmôs Graecôrum Ulixês quîdam, vir summae virtûtis ac prûdentiae, quem dîcunt nônnûllî dolum istum excôgitâsse quô Trôiam captam esse cônstat. Hîc rêgnum însulae Ithacae obtinuerat, et paulô antequam cum reliquîs Graecîs ad bellum profectus est, puellam fôrmôsissimam, nômine Pênelopên, in mâtrimônium dûxerat. Nunc igitur cum iam decem annôs quasi in exsiliô cônsûmpsisset, mâgnâ cupiditâte patriae et uxôris videndae ârdêbat.

82. THE LOTUS-EATERS

Postquam tamen pauca mîlia passuum â lîtore Trôiae progressî sunt, tanta tempestâs subitô coorta est ut nûlla nâvium cursum tenêre posset, sed aliae aliâs in partîs disicerentur. Nâvis autem quâ ipse Ulixês vehêbâtur vî tempestâtis ad merîdiem dêlâta decimô diê ad lîtus Libyae appulsa est. Ancorîs iactîs Ulixês cônstituit nônnûllôs ê sociîs in terram expônere, quî aquam ad nâvem referrent et quâlis esset nâtûra êius regiônis côgnôscerent. Hî igitur ê nâvî êgressî imperâta facere parâbant. Dum tamen fontem quaerunt, quibusdam ex incolîs obviam factî ab iîs hospitiô acceptî sunt. Accidit autem ut mâior pars vîctûs eôrum hominum in mîrô quôdam frûctû quem lôtum appellâbant cônsisteret. Quam cum Graecî gustâssent, patriae et sociôrum statim oblîtî cônfîrmâvêrunt sê semper in eâ terrâ mânsûrôs, ut dulcî illô cibô in perpetuum vêscerentur.

83. THE RESCUE

Ulixês cum ab hôrâ septimâ ad vesperum exspectâsset, veritus nê sociî suî in perîculô versârentur, nônnûllôs ê reliquîs mîsit, ut quae causa esset morae côgnôscerent. Hî igitur in terram expositî ad vîcum quî nôn longê aberat sê contulêrunt; quô cum vênissent, sociôs suôs quasi vînô êbriôs repperêrunt. Tum ubi causam veniendî docuêrunt, iîs persuâdêre cônâbantur ut sêcum ad nâvem redîrent. Illî tamen resistere ac manû sê dêfendere coepêrunt, saepe clâmitantês sê numquam ex eô locô abitûrôs. Quae cum ita essent, nûntiî rê înfectâ ad Ulixem rediêrunt. Hîs rêbus côgnitîs ipse cum omnibus quî in nâvî relictî erant ad locum vênit; et sociôs suôs frûstrâ hortâtus ut suâ sponte redîrent, manibus eôrum post terga vinctîs invîtôs ad nâvem reportâvit. Tum ancorîs sublâtîs quam celerrimê ê portû solvit.

84. THE ONE-EYED GIANT

Postquam eâ tôtâ nocte rêmîs contendêrunt, postrîdiê ad terram îgnôtam nâvem appulêrunt. Tum, quod nâtûram êius regiônis îgnôrâbat, ipse Ulixês cum duodecim ê sociîs in terram êgressus loca explôrâre cônstituit. Paulum â lîtore prôgressî ad spêluncam ingentem pervênêrunt, quam habitârî sênsêrunt; êius enim introitum et nâtûrâ locî et manû mûnîtum esse animadvertêrunt. Mox, etsî intellegêbant sê nôn sine perîculô id factûrôs, spêluncam intrâvêrunt; quod cum fêcissent, mâgnam côpiam lactis in vâsîs ingentibus conditam invênêrunt. Dum tamen mîrantur quis in eâ sêde habitâret, sonitum terribilem audîvêrunt, et oculîs ad portam tortîs mônstrum horribile vîdêrunt, hûmânâ quidem speciê et figûrâ, sed ingentî mâgnitûdine corporis. Cum autem animadvertissent mônstrum ûnum oculum tantum habêre in mediâ fronte positum, intellêxêrunt hunc esse ûnum ê Cyclôpibus, dê quibus fâmam iam accêperant.

85. THE GIANT'S SUPPER

Cyclôpês autem pâstôrês erant quîdam quî însulam Siciliam et praecipuê montem Aetnam incolêbant; ibi enim Volcânus, praeses fabrôrum et îgnis repertor, cûius servî Cyclôpês erant, officînam suam habêbat.

Graecî igitur simul ac mônstrum vîdêrunt, terrôre paene exanimâtî in interiôrem partem spêluncae refûgêrunt et sê ibi abdere cônâbantur. Polyphêmus autem (sîc enim Cyclôps appellâbâtur) pecus suum in spêluncam compulit; deinde, cum saxô ingentî portam obstrûxisset, îgnem in mediâ spêluncâ fêcit. Hôc factô, oculô omnia perlûstrâbat, et cum sênsisset hominês in interiôre parte spêluncae esse abditôs, mâgnâ vôce exclâmâvit: "Quî hominês estis? Mercâtôrês an latrônês?" Tum Ulixês respondit sê neque mercâtôrês esse neque praedandî causâ vênisse; sed â Trôiâ redeuntîs vî tempestâtum â rêctô cursû dêpulsôs esse. Ôrâvit etiam ut sibi sine iniûriâ abîre licêret. Tum Polyphêmus quaesîvit ubi esset nâvis quâ vectî essent; sed Ulixês cum sibi mâximê praecavendum esse bene intellegeret, respondit nâvem suam in rûpîs coniectam omnînô frâctam esse. Polyphêmus autem nûllô respônsô datô duo ê sociîs manû corripuit, et membrîs eôrum dîvulsîs carnem dêvorâre coepit.

86. A DESPERATE SITUATION

Dum haec geruntur, Graecôrum animôs tantus terror occupâvit ut nê vôcem quidem êdere possent, sed omnî spê salûtis dêpositâ mortem praesentem exspectârent. Polyphêmus, postquam famês hâc tam horribilî cênâ dêpulsa est, humî prôstrâtus somnô sê dedit. Quod cum vîdisset Ulixês, tantam occâsiônem reî gerendae nôn omittendam arbitrâtus, in eô erat ut pectus mônstrî gladiô trânsfîgeret. Cum tamen nihil temerê agendum exîstimâret, cônstituit explôrâre, antequam hôc faceret, quâ ratiône ex spêluncâ êvâdere possent. At cum saxum animadvertisset quô introitus obstrûctus erat, nihil sibi prôfutûrum intellêxit sî Polyphêmum interfêcisset. Tanta enim erat êius saxî mâgnitûdô ut nê â decem quidem hominibus âmovêrî posset. Quae cum ita essent, Ulixês hôc cônâtû dêstitit et ad sociôs rediit; quî cum intellêxissent quô in locô rês essent, nûllâ spê salûtis oblâtâ dê fortûnîs suîs dêspêrâre coepêrunt. Ille tamen nê animôs dêmitterent vehementer hortâtus est; dêmônstrâvit sê iam anteâ ê multîs et mâgnîs perîculîs êvâsisse, neque dubium esse quîn in tantô discrîmine dî auxilium lâtûrî essent.

87. A PLAN FOR VENGEANCE

Ortâ lûce Polyphêmus iam ê somnô excitâtus idem quod hesternô diê fêcit; correptîs enim duôbus ê reliquîs virîs carnem eôrum sine morâ dêvorâvit. Tum, cum saxum âmôvisset, ipse cum pecore suô ex spêluncâ prôgressus est; quod cum Graecî vidêrent, mâgnam in spem sê post paulum êvâsûrôs vênêrunt. Mox tamen ab hâc spê repulsî sunt; nam Polyphêmus, postquam omnês ovês exiêrunt, saxum in locum restituit. Reliquî omnî spê salûtis dêpositâ lâmentîs lacrimîsque sê dêdidêrunt; Ulixês vêrô, quî, ut suprâ dêmônstrâvimus, vir mâgnî fuit cônsilî, etsî intellegêbat rem in discrîmine esse, nôndum omnînô dêspêrâbat. Tandem, postquam diû haec tôtô animô côgitâvit, hôc cônsilium cêpit. Ê lîgnîs quae in spêluncâ reposita erant pâlum mâgnum dêlêgit. Hunc summâ cum dîligentiâ praeacûtum fêcit; tum, postquam sociîs quid fierî vellet ostendit, reditum Polyphêmî exspectâbat.

88. A GLASS TOO MUCH

Sub vesperum Polyphêmus ad spêluncam rediit, et eôdem modô quô anteâ cênâvit. Tum Ulixês ûtrem vînî prômpsit, quem forte (id quod eî erat salûtî) sêcum attulerat; et postquam mâgnum pôculum vînô complêvit, mônstrum ad bibendum prôvocâvit. Polyphêmus, quî numquam anteâ vînum gustâverat, tôtum pôculum statim exhausit; quod cum fêcisset, tantam voluptâtem percêpit ut iterum et tertium pôculum replêrî iusserit. Tum, cum quaesîvisset quô nômine Ulixês appellârêtur, ille respondit sê Nêminem appellarî; quod cum audîvisset, Polyphêmus ita locûtus est: "Hanc, tibi grâtiam prô tantô beneficiô referam; tê postrêmum omnium dêvorâbô." Hôc cum dîxisset, cibô vînôque gravis recubuit et brevî tempore somnô oppressus est. Tum Ulixês sociîs convocâtîs, "Habêmus," inquit, "quam petiimus facultâtem; nê igitur tantam occâsiônem reî gerendae omittâmus."

89. THE BLINDING OF POLYPHEMUS

Hâc ôrâtiône habitâ, postquam extrêmum pâlum îgnî calefêcit, oculum Polyphêmî dormientis ferventî lîgnô perfôdit; quô factô omnês in dîversâs spêluncae partîs sê abdidêrunt. At ille subitô illô dolôre oculî ê somnô excitâtus clâmôrem terribilem sustulit, et dum per spêluncam errat, Ulixem manû prehendere cônâbâtur; cum tamen iam omnînô caecus esset, nûllô modô hôc efficere potuit. Intereâ reliquî Cyclôpês clâmôre audîtô undique ad spêluncam convênêrunt, et ad introitum adstantês quid Polyphêmus ageret quaesîvêrunt, et quam ob causam tantum clâmôrem sustulisset. Ille respondit sê graviter vulnerâtum esse et mâgnô dolôre adficî. Cum tamen posteâ quaesîvissent quis eî vim intulisset, respondit ille Nêminem id fêcisse; quibus rêbus audîtîs ûnus ê Cyclôpibus: "At sî nêmô," inquit, "tê vulnerâvit, haud dubium est quîn cônsiliô deôrum, quibus resistere nec possumus nec volumus, hôc suppliciô adficiâris." Hôc cum dîxisset, abiêrunt Cyclôpês eum in însâniam incidisse arbitrâtî.

90. THE ESCAPE

Polyphêmus ubi sociôs suôs abiisse sênsit, furôre atque âmentiâ impulsus Ulixem iterum quaerere coepit; tandem cum portam invênisset, saxum quô obstrûcta erat âmôvit, ut pecus in agrôs exîret. Tum ipse in introitû cônsêdit, et ut quaeque ovis ad hunc locum vênerat, êius tergum manibus trâctâbat, nê virî inter ovîs exîre possent. Quod cum animadvertisset Ulixês, intellêxit omnem spem salûtis in dolô magis quam in virtûte pônî. Itaque hôc cônsilium iniit. Prîmum trîs quâs vidit pinguissimâs ex ovibus dêlêgit, quâs cum inter sê viminibus coniûnxisset, ûnum ex sociîs suîs ventribus eârum ita subiêcit ut omnînô latêret; deinde ovîs hominem sêcum ferentîs ad portam êgit. Id accidit quod fore suspicâtus erat. Polyphêmus enim postquam terga ovium manibus trâctâvit, eâs praeterîre passus est. Ulixês ubi rem tam fêlîciter êvênisse vîdit, omnîs sociôs suôs ex ôrdine eôdem modô êmîsit; quô factô ipse novissimus êvâsit.

91. OUT OF DANGER

Iîs rêbus ita cônfectîs, Ulixês veritus nê Polyphêmus fraudem sentîret, cum sociîs quam celerrimê ad lîtus contendit; quô cum vênissent, ab iîs quî nâvî praesidiô relictî erant mâgnâ cum laetitiâ exceptî sunt. Hî enim cum ânxiîs animîs iam trîs diês continuôs reditum eôrum exspectâvissent, eôs in aliquod perîculum mâgnum incidisse (id quidem quod erat) suspicâtî, ipsî auxiliandî causâ êgredî parâbant. Tum Ulixês nôn satis tûtum arbitrâtus in eô locô manêre, quam celerrimê profisîscî cônstituit. Iussit igitur omnîs nâvem cônscendere, et ancorîs sublâtîs paulum â lîtore in altum prôvectus est. Tum mâgnâ vôce exclâmâvit: "Tû, Polyphême, quî iûra hospitî spernis, iûstam et dêbitam poenam immânitâtis tuae solvistî." Hâc vôce audîtâ Polyphêmus îrâ vehementer commôtus ad mare sê contulit, et ubi nâvem paulum â lîtore remôtam esse intellêxit, saxum ingêns manû correptum in eam partem coniêcit unde vôcem venîre sênsit. Graecî autem, etsî nôn multum âfuit quîn submergerentur, nûllô damnô acceptô cursum tenuêrunt.

CONTINUE... More Ulysses!