image of medieval king (11th century)

Week 10: Gesta Romanorum: Jovinianus

Background | Background Quiz | Starting Assumptions | Resources
Vocabulary | Etymology | Grammar
Reading Overview | Quiz: English
| Quiz: Latin | Latin Composition
Discussion Questions | Checklist | Perseus Dictionary | Perseus Tool


Reading #1

People usually find the Jovinianus readings to be the easiest selection of the semester (that was the universal consensus last semester!), so I have provided this version without the usual English questions interspersed. If you are finding that this causes difficulties for you, just let me know and I'll put up the English questions to go with the Latin segments.

Go to Reading #2 ->

Iovinianus imperator regnavit
potens valde;
qui cum semel in stratu suo iacuisset,
exaltatum est cor eius
ultra quam credi potest,
et in corde suo dixit:
"Estne aliquis alius deus quam ego?"

cum...iacuisset: cum plus subjunctive

quam: than

credi: present passive infinitive

His cogitatis
somnum cepit.
Mane vero surrexit
et vocavit milites suos
et ait:
"Carissimi, bonum est cibum sumere,
quia hodie ad venandum pergere volo."

his cogitatis: ablative absolute

mane: adverb

cibum: accusative object of infinitive sumere

Illi vero parati erant
eius voluntatem adimplere.
Cibo sumpto
ad venandum perrexerunt.

parati: takes complementary infinitive (adimplere)

cibo sumpto: ablative absolute
perrexerunt: s.v. pergo

Dum vero imperator equitasset,
calor intolerabilis eum invasit,
in tantum, quod videbatur ei,
quod moreretur,
nisi in aqua frigida balneari posset.

in tantum quod: medieval Latin equivalent of ut result clause

videbatur ei quod moreretur: medieval Latin equivalent of indirect statement

Respexit a longe
et aquam latam vidit,
dixit suis militibus:
"Hic remaneatis,
quousque fuero liberatus."
hic: here, in this place
Dextrarium cum calcaribus percussit,
ad aquam festinanter equitabat,
de equo descendit,
omnia vestimenta deposuit,
aquam intravit
et tamdiu ibi remansit,
quousque totaliter refrigeratus esset.

dextrarium = equum

percussit: s.v. percutio

Dum ibidem exspectasset,
venit quidam homo
ei per omnia similis
in vultu et gestu
et induit se vestimentis eius,
dextrarium eius ascendit
et ad milites equitavit,
ab omnibus
sicut persona imperatoris
est receptus.
induit se vestimentis eius = induit se vestimenta Joviniani
Finito ludo
ad palatium
cum militibus perrexit.

finito ludo: ablative absolute

perrexit: s.v. pergo

Post haec cito
Iovinianus de aqua exivit,
nec vestes nec equum invenit.
 
Admirabatur et tristatus est valde,
quia nudus erat
et neminem vidit.
neminem: s.v. nemo
Cogitavit inter se:
"Quid faciam?
Ego miserabiliter sum ministratus."
miserabiliter: adverb
Tandem ad se reversus dicebat:
"Hic prope manet unus miles,
quem ad militiam promovi.
Ad eum pergam,
vestes et equum acquiram
et sic ad palatium meum ascendam
et videbo,
quomodo et per quem sum confusus."

hic: here, in this place

 

Iovinianus totaliter nudus
ad castrum militis perrexit,
ad ianuam pulsavit,
ianitor autem
causam pulsationis quaesivit.
totaliter: adverb
Ait Iovinianus:
"Ianuam aperite,
et qualis ego sum,
videte!"
Ille vero ianuam aperuit
et cum eum vidisset,
obstupuit et ait:
"Qualis es tu?"
obstupuit: s.v. obstupesco
At ille:
"Iovinianus sum imperator,
vade ad dominum tuum
et dic ei,
ut mihi vestes accommodet,
quia vestes et equum perdidi."
perdidi: s.v. perdo
Qui ait:
"Mentiris, pessime ribalde!
Iam ante adventum tuum
dominus imperator Iovinianus
ad palatium suum
cum militibus suis
transivit,
et dominus meus
secum perrexit
et rediit
et iam in mensa sedet."

mentiris: s.v. mentior

secum: very loose use of "se" here, referring back to the emperor Iovinianus

 

Go to Reading #2 ->


Modern Languages 4970 / MRS 4903: Medieval Latin. Spring 2003 Online Course at the University of Oklahoma. Visit http://www.ou.edu/online/ for more info.
Laura Gibbs, University of Oklahoma - Information Technology © 2003.  laura-gibbs@ou.edu. Last updated: December 29, 2002 7:12 PM