Aesop's Fables: Steinhowel
5.9. De vulpe et lupo, piscatore et leone
(Perry 698)
[See an illustration from a 1501 edition.]
Fabula ix de vulpe et lupo, piscatore et leone.
Siquis lesus fuerit ab aliquo non debet presumere vindictam lingue,
idest detractiones et plasphemias, quia inhonesta est huiusmodi vindicta,
unde audi fabulam. Vulpis comedebat piscem iuxta flumen. Lupus autem
cum esset secus locum et esuriret, petebat partem ab ea; vulpis ait:
Ne loquaris ita, domine mi, non enim congruit, ut tu comedas reliquias
mee mense, non enim aliquando faciat deus tam curvum iudicium, sed consilium
dabo: Vade et affer vas quod vulgo panarium vocatur, et docebo te artem
piscandi, et quando esurieris, capies pisces et manducabis. Abiens autem
lupus ad vicum, furatus est panarium et attulit vulpi. Vulpis autem ligavit
ad caudam lupi valde fortiter panarium et dixit ei: Vade per aqam trahendo
panarium, et geo retro te vadam submovendo pisces. Lupus autem trahebat
per flumen panarium, et vulpis caute ponebat lapides in panario. Cum
autem plenum esset, ait lupus: Nequeo movere neque panaruim tenere. At
vulpis ad hec: Gratias refero deo, quia video te stenuum in art piscandi.
Sed surgam et ibo querere adiutorium ad extrahendum pisces de panario
vel de flumine. Tunc surgens abiit ad vicum, et dixit hominibus: Quid
statis, quid facitis? Ecce lupus, qui oves, qui agnos, qui omnes bestias
vestras comedit, nunc etiam a flumine vestro pisces extrahit. Tunc omnes
cum gladiis, fustibus et canibus exierunt ad lupum et usque quasi ad
mortem percusserunt ac vulneraverunt. Lups autem tiranno fortiter cauda
rupta evasit curtus. Leo autem, qui est rex bestiarum, illis diebus erat
infra provinciam, habens tortiones et dolorem ventris. Et ibant omnes
bestie ad visitandum et consolandum eum. Inter quas etiam lupus accessit
et ait: O domine mi rex, ego servus tuus circuivi totam provinciam pro
medicina, et nihil amplius reperi nisi tantum hoc, quod in ista provincia
moratur vulpis superba et callida habens magnam medicinam infra seipsam.
Hec si dingata fuerit venire ad te, voca eam ad consilium et exue pellem
eius ab ea, ita tamen, ut viva evadat ipsa, et circumdabis ventrem ex
pelle et statim sanus eris. Vulpis autem habebat foveam in ipsa rupe
iuxta ubi morabatur leo, et diligenter hec omnia auscultabat. Cum autem
recessisset lupus, abiit vulpis et volutavit se in volutubro luti et
venit ante leonem et ait: Salva me rex! et leo ait: Sis salva, sed accede
huc ut osculer te et dicam tibi aliquid secreti consilii mei. Ad hec
vulpis respondit: Cernis, inquit, domine mi, quia ex velocitate itineris
sum ex luto sordida et ex stercoribus coinquinata, et vereor ne ob fetorem
pessimum vexentur viscera tua, si propius accessero. Sed postquem balneavero
me et pectinavero, veniam ante conspectum domini mei regis, et dicat,
quod ei placuerit. Sed antequam discedam dicam causam, pro qua veni.
Ego ancilla tua circuivi totum quasi mundum pro medicina, et nihil amplius
valui discere, nisi tantum hoc, quod indicavit mihi quidam grecus. Nam
est infra provinciam istam lupus magnus curtus, qui propter medicinam
caudam amisit, qui fertur habere medicinam. Hic si vereit ad te, voca
eum ad consilium. Et extendens tuos pedes pulcros super eum exue eum
suam pellem totam, nisi hoc solumodo, quod in capite et in pedibus gestat,
ita tamen caute, ut vivus evadat. Et interim dum callida est, involve
tuum ventrem et recipies statim sanitatem; et hec dicens recessit. Statim
ergo lupus venit ante leonem vocavitque eum leo statim ad consilium et
extendens pedes suos tulit ei totam pellem corporis excepto capite et
pedibus. Et involvit leo ventrem suum interim quod fuit calida. Musce
autem et vespe ac scabrones ceperunt comedere carnes suas ac aculeis
stimulare. Cum autem velociter fugeret, vulpis stans in alta rupe clamabat
cum risu: Quis est tu, inquit, qui pergis deorsum per pratum cum gwantis
in manibus, et pilleum gestans in capite? Audi quid dicam; quando pergis
per domum, benedic de domino. Et quando pergis ad curiam, benedic de
omnibus, et si nec bene nec male, de omnibus mitte stare. Instruit hec
fabula unumquenque, ut lesus ab aliquo non assummat vindictam lingue,
neque detractiones neque plasphemias, neque absconse, neque publice.
Et monstrat, quod qui parat fratri suo foveam, ipse incidet in eam.
Steinhowels Asop, ed. Hermann Osterley (1873). Some of these fables have digitized text; others have only page images. The digital page images are from Google Books. You can also consult the illustrated 1501 edition of Steinhowel's Aesop. Note that Book 7 contains poems from Avianus, so there is no text or page image for the fables in Book 7. |