<< Home Page | Steinhowel Index

Aesop's Fables: Steinhowel

5.10. De lupo pedente
(Perry 699)

[See an illustration from a 1501 edition.]

Fabula x de lupo pedente.

Multi altiora se querunt et fortiora se scrutantur et ultra suum gradum excedentes altiora petunt et deliciosa volut. Sed quo altius ascendunt, frequenter deterius labuntur. De hoc audi fabulam. Lupus surgens summo diluculo, de cubili suo cum se extenderet, pepedit et ait: Gratias ago diis, quia hac die de dignitatibus satiabor, ut mihi meus modo indicat posterior. Et dum iret per viam, invenit adipem integrum, qui ceciderat itinerantibus. Et vertens illum ait: Non comedam ext quia prius motionem viscerum meorum faciebas, dum comederem ex te. Hodie enim satiabor dignitatibus, ut summo diluculo meus mihi nunciavit anus. Et progrediens inde invenit corpus suis salitum ac siccum et vertens illud dixit: Non comedam ex te, quia sitem ingerebas mihi. Et quare comederem, cum sciam me hodie de dignitatibus satiari, ut meus mihi nuntiavit anus? Et discendens inde invenit pascentem equam cum pullo suo. Et ait: Deo gratias! sciebam inquam, quia hodie epulabar de dignitatibus; et dixit ad equam: Certe, soror, pullum tuum comedam. Et equa ait: Sicut placuerit, ita facias. Sed die hesterna iteranti mihi infixa est spina, quam oro ut prius educas, quia famaris medicus, et postea pullum comedas. At lupus pergens ad pedem eque voluit extrahere spinam. Equa autem percutiens eum ad mediam frontem, agiliter cum pulo suo silvam petiit et salvate est. Lupus recuperato spiritu dixit: Nulla est mihi cura ex hac iniuria, quia die hodierno ero saturus. Et recedens inde cepit ire per viam et invenit duos arietes preliantes in prato. Et ait: Diis gratias, modo satiabo me. Et dixit eis: Vere fratres, unum ex vobis comedam. At unus respondit ex eis: Ut placet, ita fac. Sed prius iudica inter nos retum iudicium. Hoc pratum fuit patribus nostris, nos autem ignorantes ipsum dividere agimus prelium. At lupus: Faciam ut vultis, si dixeritis modum. Tunc unus aries ait: Audi, domine, sta, si placet, in medio prato, et ego ibo ad unum caput prati. Et alius aries ad aliud caput, et quis prior fuerit ad te, illi sit pratum, et tu alterum comede. At lupus ait: Ita facite. Et abeuntes ad capita prati arietes venerunt cum magno impetu velociter usque ad lupum et percusserunt eum ex utraque parte ita vehementer, ut a proriis stercoribus coinquinaretur. Et fractis eius costis abierunt semivivo relicto. Post aliquam autem horam recuperato spiritu ait: Nec ex hac iniuria est mihi cura, quia hodie ero saturus, ut hoc summo diluculo mihi anus presagiebat meus. Et discedens inde invenit scroffam cum porcellis suis pascentem et ait: Gloria tibi domine! Ego enim sciebam, quia hodie invenirem cibum delicatum. Et ait ad scroffam: Comedam, inquit, soror mea, ex porcellis tuis. Respondit scroffa: Ita facies, ut placuerit. Sed rogo, ut prius laventur aqua pura, nam non sunt ritui nostro lauti, et tunc manducabis ex eis secundum voluntatem tuam. At lupus: Ostende, inquit, fontem. Tunc scroffa duxit eum ad canalem, per quam influebat aqua in molendinum, et ait: Ecce fons sanctificatus, et stans in summitate canalis fingensque se prespiterum voluit arripere porcellum et intingere in aquam. Tunc scroffa cum grinnitu oris vehementer impetiit lupum per mediam canalem et vis aquarum repuit eum usque ad rotam ligneam, ac radii rote contriverunt vehementer membra eius. Et vix inde effugiens ait: Non est mihi multus dolor ex hac fraude, quia in hac die reperiam cibum delicatum, ut meus mihi anus autumavit. Trasiens autem iuxta vicum vidit capras stanes super clibanum. Et dixit: Deo gratias rependo, quia video mihi cibum amabilem! Et cepit ire ad eas. Capre autem, ut viderunt venire lupum, absconderunt se in clibanum. Lupus autem veniens ante furnum ait: Avete sorores. Certe, ex vobis comedam usque ad saturitatem. At ille dixerunt: Audi domine. Nos ob nullam aliam causam huc venimus, nisi ad sacra celebrandum. Quare oramus, ut cantes, postea finitis sacris egrediemur ad te et facies, quod tibi placuerit. At ille fingens se pontificem cepit ante clibanum ullulare magnis vocibus. Homines autem vici ilius audientes lupum ullulare exierunt cum fustibus et canibus et percusserunt eum usque fere ad mortem, ac canes eum vulneraverunt, et vix semivivus evasit. Tunc veniens ad quandam arborem magnam iecit se sub eam et cepit secum querere ac vehementer seipsum increpare ita fando: O deus, quanta mala die hodierna super me sunt iniecta! sed ut recolo magna ex parte mea est culpa. Unde enim mihi tam superba mens, ut adipem repuerem, carnem porcinam salitam et siccam refutarem. Addebatque: Pater meus non fuit medicus, nec ego didici medicinam. Et unde hoc mihi, ut medicus essem, et volui educere spinam de pede equi? et pater meus non fuit iudex, nec ego didici legem. Et unde mihi hoc, ut vicarius essem, quia volui iudicare inter arietes? Pater meus non fuit sacerdos, nec ego didici litteras. Et unde hoc mihi processit, ut fonte puro lavarem porcells? Pater meus nec clericus fuit, nec ego ordinatus ad pontificium sum. Et unde mihi hic error, ut pontifex apparere vellem et sacrea celebrare? Et oravit ita: O Jupiter, utinam descenderet magnus gladius ab tuo trono eburneo et me valide percuteret. Homo autem, qui erat in arbore, mundans eam, diligenter auscultabat omnia hec verba. Et dum lupus finivisset huiuscemodi planctum, homo iactavit securim, cum qua mundavit arborem, et percussit lupum ita fortiter per collum, ut volveretur super terram in similitudinem rote. Et cito surgens suspiciensque in celum, deinde ad arborem ait: Oh Jupiter, quam exaudibiles hic sunt dii! et cursu agili percussus ac vulneratus silvam petiit humiliatus, qui exerat superbus. Instruit hec parabola non velle dici quod non est. Et nec altiora et fortiora sequi quemquam, quam eius status exigat, sed in suo statu quemquam esse contentum. Nec trullarum presagiis fidem dare.