<< Home Page | Steinhowel Index

Aesop's Fables: Steinhowel

5.16. De homuncione, leone et eius filiis
(Perry 706)

[See an illustration from a 1501 edition.]

Fabula xvi de homuncione, leone et eius filis.

Sunt multi homines obaudientes parentes suos nec recipientes eorum doctrinam nec attendentes eorum castigationem. Ob hoc cadunt aliquando in interritum. De hoc audi fabulam. Homuncio quidam morabatur in loco deserto de labore manuum suarum vivens, arbores truncando ac agros seminibus serendo. Leo autem peragrans conculcabat plantas, evellebat ac destruebat ipsa semina. Tunc homuncio posuit insidias tendens plurimos laqueas. Vedens autem leo, quia non poterat resistere ei, assumens filium suum, qui adhuc parvulus erat catulus, ivit ad aliam regionem. Postquam autem ipse catulus factus est leo fortissimus ait ad patrem suum: Sumusne, inquit, de ista regione nativi, an de alio regno huc venientes hospites et peregrini? Pater eius respondens ei inquit: Nos non sumus de hoc regno nativi, de alia provincia huc venimus fugientes insidias homuncionis, et leunculus admirans ait: Quis est ille homuncio, qui leones terret? Leo respondit: Nequaquam est ita magnus nec tam fortis, ut nos; sed est nimis ingeniosus. Leunculus dixit: Pergam ergo et vindicabo iniurias nostras. Leo respondit: Noli pergere, fili mmi, quia homuncio ille multas habet artes et forsitan capit te ac interficiet. Leunculus dixit: Per caput meum et per animam meam non ita agam ut dicis, sed ulciscar nostras contumelias. Leo respondit: Scito te peniturum, si ieris. Leunculus autem parvipendens hec ivit ad homuncionem. Dum autem ivit per viam repperit equum pascentem cum dorso exarato et costis scissis et ait ad eum: Quis, inquit, hanc tibi fecit iniuriam? Equus respondit: Homuncio ligat me cum diversis vinculis ferreis scilicet ac lineis et corrigiis et ascendens in dorsum meum per diversa discurrit et ita dorsum meam exarat et costas scindit ac usque ad necem frangit. Leunculus dixit: Ergo bestia es tu patris mei? Equus ait: Non solum patris tui, sed etiam tui. Leunculus ait: Per meum caput, ego ulciscar iniurias tuas. Dum autem inde abiret, invenit bovem valde percussum et stimulatum usque ad mortem pascentem et ait: Quis hanc, inquit, tibi fecit contumeliam? Bos respondit: Homuncio ligat me cum fortissimis loris et facit me terram scindere, petras traicere, aculeans me ac per cutiens usque ad mortem. Leunculus inquit: Es tu ergo bestia patris mei? Ad hec bos: Non solum patris tui bestia tum, sed et tua. At leunculus: O quanta mala facit homuncio non solum michi, sed et meis! per meam animam et meam barbam, ego vindicabo te! Et intuens vidit vestigia humuncionis impressa terre et ait: Cuius est hoc vestigium? Bos ait: Homuncionis. Tunc leunculus expandens palmam suam super vestigium dixit: Homuncio tam parvum habet pedem et tanta mala agit? Et ait ad bovem: Ostende ergo mihi homuncionem; bos ait: Ecce, inquit, adest. Et suspiciens leunculus vidit homuncionem in excelso monte positum, tenentem in manu fossorium, fodientem terram ac serentem. Tunc leunculus dixit ad eum: O homuncio, quanta et quam diversa gessisti mala in me et in patrem meum et in bestias nostras, quarum nos reges sumus! Iam ergo fac mihi iustitiam. Homuncio autem ostendens ei baculum et securim simul cum cutello ait ei: Iuro tibi per deum, qui me fecit, et per animam patris mei, quia si ascenderis ad me, cum isto baculo mactabo carnes tuas. Et cum ista securi incidam eas, et cum cutello isto excoriabo te. Leunculus ait: Veni ergo ante patrem meum, ut iudicet nos, quis rex est. Homuncio respondit: Iura ergo michi, ut me non ledas usque ante presentiam patris tui, et ego iurabo tibi similiter et ibo tecum usque presentiam patris tui. Et iuravit ei leunculus non eum lesurum, et econtra ipse leoni, ne eum tangeret. Et ceperunt abire ad leonem, homuncio autem dimittens viam rectam, ibat per semitam, in qua habebat tensos suos laqueos. Tunc leunculus ad homuncionem: Sequar, inquit, te per viam, qua pergis, at humuncio ad leunculum: Ut vis. Tunc leunculus pergebat post eum et dum iret subito cecidit in unum laqueum et obligate sunt duo eius pedes valide. At ille clamans voce magna dicebat: Homuncio, homuncio, adiuva! Homuncio respondit: Quid habes? Et leunculus: Nescio, que res obligavit pedes meos priores, et rogo ut adiuves. Homuncio ait: Iuravi, inquit, tibi, ut non te tangerem usque venirem ante patrem tuum, et ideo non possum iuvare. Tunc leunculus secundum quod volebat ambulabat cum duobus pedibus posterioribus. Et post paululum incidit in alterum laqueum et fortiter alligati sunt duo pedes eius novissimi et exclamavit voce valida: Homuncio, inquit, homunico succurre! Ast homuncio ait: Quid habes? at leunculus ait: Ignoro, que res stringit pedes meos novissimos et nequeo me movere. Tunc homuncio colligens baculum viridem ex silva, cepit eum percutere valide. Leunculus autem videns se captum dicebat: Homuncio, homuncio, miserere et parce et noli percutere caput neque dorsum neque ventrem, sed percute aures meas, que non audierunt vocem patris mei, castigantis me, ne huc venirem, quia homuncio plures haberet artes! Et percute contra cor meum, quod non intellexit doctrinam patris mei docentis me ac dicentis: Scias te peniturum, inquit, si ieris ad homuncionem. Tunc homuncio exaudiens eum percussit ipsum per aures et contra cor eius usque ad mortem, et ita occidit. Instruit hec fabula, ut simus obedientes propriis parentibus obsecundantes eorum doctrinis et monitis.