People usually find the Jovinianus readings to be the easiest selection of the semester (that was the universal consensus last semester!), so I have provided this version without the usual English questions interspersed. If you are finding that this causes difficulties for you, just let me know and I'll put up the English questions to go with the Latin segments.
Jovinianus finally goes to a monk, a hermit ("eremita"), who makes a full confession of all his sins, including the boast that he is equal to god. | |
Qui de tota vita sua cum lacrimis est confessus et praecipue, quomodo contra deum se erexit dicens, quod non credidit alium deum esse quam se ipsum. |
qui = Jovinianus erexit: s.v. erigo alium deum esse: indirect statement introduced by credidit (but note that dicens here takes quod, instead of accusative + infinitive classical construction) |
Facta confessione et absolutione eremita fenestram eius aperuit et notitiam eius habebat et ait: |
facta confession et absolutione: ablative absolute eremita: masculine nominative singular notitiam eius = notitiam Joviniani |
"Benedictus altissimus! Iam novi vos. Paucas vestes hic habeo, induas te et ad palatium perge, et, ut spero, notitiam tuam habebunt." |
vos = Jovinianum (use of plural "you" as sign of politeness, just like in English, when we say "you are") vestes: accusative plural (s.v. vestis) hic: adverb ("here", "in this place") induas te: subjunctive being used for imperative |
Imperator induit se, ad palatium suum perrexit, ad ianuam pulsabat, ianitor ostium aperuit et eum satis honorifice recepit. |
perrexit: s.v. pergo eum = Jovinianum honorifice: adverb |
At ille: [...] |
ille = Jovinianus qui ait = ianitor ait hic = adverb ("here", "in this place") vos exire: indirect statement introduced by vidi |
Because the doorkeeper recognizes Jovinianus this time, he brings Jovinianus into the palace. The false emperor tells the empress to go take a look and see if she recognizes this man. | |
Imperator ille hoc audiens ait imperatrici: "Exeas et videas, si eius notitiam habeas." |
imperator ille = falsus Jovinianus exeas...videas = subjunctive for imperative |
Illa vero foras perrexit, et cum eum vidisset, admirabatur, statim cameram intravit et ait: |
cum...vidisset: cum + subjunctive |
"O domine, vobis unum denuntio, quod, quis vestrum est dominus meus, penitus ignoro." |
unum: "one thing", something vestrum: genitive plural (quis vestrum: which of the two of you) penitus: adverb |
At ille: "Ex quo sic est, foris pergam et veritatem excutiam." |
ex quo sic est = "therefore" |
Cum autem aulam intrasset, eum per manum cepit et iuxta eum stare fecit, vocavit omnes nobiles in aula exsistentes cum imperatrice et ait: |
cum...intrasset: cum + subjunctive (falsus Jovinianus) cepit eum (verum Jovinianum) per manu et fecit eum (verum Jovinianum) stare iuxta eum (falsum)
|
"Per iuramentum, quod mihi fecistis, dicite, quis nostrum est imperator?" |
iuramentum quod: relative pronoun nostrum: genitive plural (quis nostrum = who of the two of us) |
Imperatrix primo respondit: "Domine mi, mihi incumbit primo respondere; testis est mihi deus in caelis, quis vestrum est dominus meus, penitus ignoro." Et sic omnes dixerunt. |
domine mi: vocative
|
At ille: "Carissimi, audite me! Iste homo est imperator vester et dominus. |
ille (falsus Jovinianus) iste homo (verus Jovinianus) |
Nam aliquo tempore contra deum se erexit. Propter quod peccatum deus eum flagellavit et hominis notitia ab eo recessit, quousque satisfactionem deo fecit; |
quod peccatum: relative pronoun at "beginning" of sentence recessit: s.v. recedo |
ego sum angelus eius, custos animae suae, qui imperium custodivi, quamdiu fuit in paenitentia. Iam eius paenitentia est completa et pro peccatis satisfecit, amodo ei sitis oboedientes, ad deum vos recommendo." |
custos animae sua = custos animae veri Joviniani sitis oboedientes: subjunctive for imperative ei: dative (with oboedientes) |
Statim ab oculis eorum disparuit. Imperator vero deo gratias reddidit et toto tempore vitae suae in bona pace vixit et spiritum deo reddidit. |
(falsus Jovinianus) disparuit: s.v. dispareo
|