Aesop's Fables and Other Parables: Odo of Cheriton
42. DE QUODAM DIVITE MULTAS HABENTE VACCAS.
Perry
Quidam Diues multas habuit vaccas, et erat quedam Vidua eidem proxima,
vnam tantummodo habens vaccam pinguem; quam Diues ille concupiscens ait
seruo suo: Ecce Vidua illa pinguissimam habet vaccam, vade et adduc mihi
illam. Qui, preceptum domini sui faciens, domino suo illam adduxit; qui
iussit eam interfici, quia pinguis erat, fecitque partem decoqui, partemque
assari, et ad prandium suum deferri. Set, primo morsello inde assumpto
suffocatus, ille Diues interiit.
Unde Ysaias dicit [38.1]: Ve, qui predaris! Nonne ipse predaberis?
Iste diues predatus est vaccam, et Diabolus eius animam.
42a. DE SIMPLICITATE SOLVENTIUM CENSUM.
Perry
Quidam simplices, ut dicitur, Willebei fuerunt ad terminum quo debuerunt
soluere redditus domino, et non habuerunt nuncium qui ita cito posset
negocium peragere. Dixerunt ad inuicem: Quid faciemus, quod terminus adest?
Dixerunt quidam: Scutardus est animal scilicet uelox; suspendamus in collo
eius bursam cum censu et iniungamus ei quod cito deferat ad curiam domini
nostri. Sic fecerunt, et Lepus cum bursa et censu cucurrit ad nemus quantum
potuit, quod homines nesciebant quo deuenerit.
Sic faciunt plerique: cum ueniunt questores de Haut(e)pas, uel Sancti
Antonii, uel Runciuallenses, multa promittunt, multa mendicia (sic) pro
pecunia multiplicant, et homines illis credentes multas oblationes eis
faciunt. At illi cum oblatis equos ascendunt et, sicut Lepus, uelociter
aufugiunt, ita quod datores nesciunt quo deueniunt. Forsitan eadem nocte
in crassis puteis oblationes expendent. Ideo dixit Augustinus: Tene certum,
dimitte incertum. Ele[e]mosinas de certis personis, uicinis tuis, pauperibus
uerecundis quos nouisti indigere et maxime domesticis (sic) fidei. / Similiter
sunt quidam principes, dum ruine proprie gentis imminent, extraneis largissime
subueniunt. Et illi cum donis aufugiunt, sicut Oliuerius currunt, et nescitur
quo deueniunt, in hoc quod proprios homines aufugiunt. Similes sunt Lanie
[Lamie], qui (sic) proprios filios laniat, in hoc quod nutriunt alienos.
Similes sunt Galline, que pullos Anatis educat, et Burnete, que filium
Curcule ad malum suum nutrit.
42b. DE INDUSTRIA FORMICE.
Perry
Contra congregantes inutiliter.
Formice (sic) colligunt cumulum frumenti ut inde uiuant in hyeme, et ueniunt
quandoque Porci et totum dissipant et com(m)edunt.
Sic multociens multi multa congregant, et ueniunt latrones, uel baiuli
principis, uel consanguinei, et totum consumunt, quoniam relinquent alienis
diuicias suas.
The
Latin text of Odo shown here is taken from Léopold Hervieux, Les fabulistes
latins depuis le siècle d'Auguste jusqu'à la. fin du Moyen-Age (1893-1899).
There is a delightful English translation of Odo by John Jacobs, which is still
in print. It's a lovely book!
|